Οι συνέπειες της υπερκατανάλωση αλατιού κατά την παιδική ηλικία

Τετάρτη, 07 Νοεμβρίου 2018

 

Είμαι σχεδόν σίγουρη ότι σε πολλά εάν όχι σε όλα τα σπίτια που υπάρχουν μικρά παιδάκια συμβαίνουν μερικά από αυτά που περιγράφονται πιο κάτω.

  • Όλη η οικογένεια κάθεται για φαγητό και το παιδάκι θέλει να αλατίσει το πιάτο της μαμάς, του μπαμπά και το δικό του εννοείται.
  • Το παιδί παίρνει την αλατιέρα ρίχνει αλάτι στην παλάμη του και αρχίζει με το δάκτυλο να το δοκιμάζει.
  • Όταν έρθει το απόγευμα ζητά να φάει τσιπς ή ποπ κορν τα οποία αποτελούν μια καθαρή πηγή αλατιού. 
  • Το παιδί έχει ιδιαίτερη προτίμηση σε φαγητά απ’ έξω ( junk food) εκ των οποία τα περισσότερα είναι αρκετά λιπαρά ή τηγανισμένα και εννοείται αλατισμένα για να προσφέρουν έξτρα νοστιμιά αλλά και την επιθυμία να το φας όλο χωρίς να μπορείς να σταματήσεις.
  • Το παιδί καταναλώνει πολλά τυποποιημένα προϊόντα ( όπως έτοιμες σάλτσες, μπισκότα, κέτσαπ, μαγιονέζα, αλμυρά σνακ) τα οποία για να φτιαχτούν χρειάζονται μεγάλες ποσότητες αλατιού

Εάν τελικά αναγνωρίζετε ότι αυτά συμβαίνουν  και στο δικό σας σπίτι τότε  καλό θα ήταν να προσπαθήσετε για τον περιορισμό και την αλλαγή τους.

Γιατί ;

Πάμε να δούμε !!

Γενικότερα, το αλάτι διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην μεταφορά του νερού στο σώμα μας, και στην μετάδοση των μηνυμάτων μεταξύ του εγκεφάλου αλλά και του εγκεφάλου με το υπόλοιπο σώμα. Όμως, όπως όλες οι υπερβολές που κάνουμε στην διατροφή μας, έτσι και  η υπερκατανάλωση αλατιού μπορεί να προκαλέσει  στους ενήλικες αρνητικές συνέπειες και σοβαρά προβλήματα στη υγεία τους όπως είναι η κατακράτηση νερού, η αυξημένη αρτηριακή πίεση και τελικά υψηλότερο κίνδυνο για καρδιακή προσβολή, νεφρική νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο.

Και στα παιδιά τι συμβαίνει;

Ωστόσο, οι επιπτώσεις από την υπερκατανάλωση του αλατιού μπορούν να εμφανιστούν πολύ πιο νωρίς και εδώ είναι που κρίνεται σημαντικός  και καθοριστικός ο ρόλος των γονιών. 

Το νεφρικό σύστημα στα παιδιά και ειδικότερα κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, δεν έχει «ωριμάσει « πλήρως, ώστε να είναι σε θέση να διαχειριστεί αποτελεσματικά τις υψηλές ποσότητες αλατιού.

Επίσης  οι διατροφικές συνήθειες που διαμορφώνονται κατά την παιδική ηλικία είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα συνεχίσουν να ισχύουν και στην ενήλικο ζωή. Όσα παιδιά μάθουν από μικρή ηλικία να καταναλώνουν αλάτι και συνηθίζουν την αλμυρή γεύση «εθίζονται» σε αυτή, με αποτέλεσμα μελλοντικά η πρώτη τους προτίμηση για να ευχαριστηθούν το φαγητό να είναι κάτι αλμυρό.

(Κάτι παρόμοιο ισχύει και για τους  εθισμένους ενήλικες στην ζάχαρη που ως παιδιά είχαν στο πρώτο βάθρο της  διατροφής τους τη ζάχαρη και τα γλυκά)

Πρώτα βήματα για τους γονείς 

Μην προσπαθήσετε να εξηγήσετε σε κανένα παιδί ότι η υψηλή κατανάλωση αλατιού μπορεί να προκαλέσει αυτά και αυτά τα προβλήματα (ότι αναφέρεται πιο πάνω). Τα παιδιά στην ηλικία που βρίσκονται δεν έχουν καμία αίσθηση του κινδύνου και δεν αντιλαμβάνονται ότι η υπερβολή του σήμερα μπορεί να επιφέρει προβλήματα στο αύριο . Όλα τα παιδιά νοιάζονται μόνο να είναι δυνατά, να μπορούν να τρέχουν γρήγορα, να χορεύουν ωραία, να είναι όμορφα, να έχουν φίλους και μια οικογένεια που τα αγαπάει. Γι αυτό ως γονείς προσπαθήστε με πιο πρακτικούς τρόπους να αλλάξετε αυτό που επικρατεί στο δικό σας σπίτι.

  • Περιορίστε όσο μπορείτε την προσθήκη αλατιού στα φαγητά που μαγειρεύετε
  • Ελέγξτε τις ετικέτες των συσκευασμένων προϊόντων ώστε να αποφεύγετε τα τρόφιμα που αποτελούν κρυφές πηγές νατρίου ή αλατιού τόσο στα παιδιά όσο και σε εσάς
  • Συγκρίνετε τα επίπεδα αλατιού μεταξύ παρόμοιων προϊόντων και προσπαθήστε να επιλέξετε αυτά με το χαμηλότερο αλάτι.
  • Εξαφανίστε την αλατιέρα από το τραπέζι και τοποθετήστε την σε ένα ντουλάπι το οποίο δεν μπορεί να έχει εύκολη πρόσβαση ένα μικρό παιδί
  • Περιορίστε τις αγορές αλμυρών, επεξεργασμένων τροφών και έτοιμων φαγητών όπως είναι τα τσιπς, τα ποπ κορν τα junk food  και προσπαθήστε να φτιάξετε μόνοι σας π.χ ποπ κορν στην κατσαρόλα ή μαγειρευτά σπιτικά φαγητά 
  • Όταν βρίσκεστε για φαγητό εκτός σπιτιού επισημάνετε κατά την παραγγελία σας να αποφύγουν την έξτρα προσθήκη αλατιού στα παιδικά πιάτα ή ακόμη και στα δικά σας.
  • Να έχετε υπόψη σας ότι σχεδόν όλα τα τρόφιμα περιέχουν αλάτι (κάποια λιγότερο και άλλα περισσότερο) και καλύτερα να αποφεύγετε η μαζική και καθημερινή κατανάλωση τους από τα παιδιά. Τέτοια τρόφιμα μπορεί να είναι κέτσαπ, μαγιονέζα, κύβοι, σκόνες μαγειρικής, σάλτσες, κονσερβοποιημένα, καπνιστά, αλλαντικά τύπου σαλάμι, μπέικον, χαμ,  τυριά,  αλατισμένοι ξηροί καρποί, αλατισμένα σνακ, μπισκότα, έτοιμα γεύματα απ ΄ έξω, δημητριακά πρωινού, αρτοσκευάσματα 
  • Προσπαθήστε να βάλετε όρια στα παιδία σας για το πόσο συχνά μέσα στην εβδομάδα ή στο σχολείο θα επιλέγουν να τρώνε κάποιο αλμυρό σνακ
  • Αντικαταστήστε την καθημερινή κατανάλωση των τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι με άλλες πιο υγιεινές και φρέσκες επιλογές όπως είναι ένα φρούτο, ανάλατοι ξηροί καρποί, ανάλατη αναρή, τυρί με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε αλάτι, δημητριακά και αρτοσκευάσματα με χαμηλότερο αλάτι, λαχανικά σε sticks, φρέσκους χυμούς, σπιτικά φαγητά , πατάτες στο φούρνο με λίγο λάδι και λιγότερο αλάτι.
  • Εντάξτε τα μπαχαρικά στο μαγείρεμα σας όπως είναι η πάπρικα, ο δυόσμος, η κανέλα, η ρίγανη με αποτέλεσμα να χρειάζεται λιγότερη προσθήκη αλατιού για να γίνει νόστιμο το φαγητό.

 

 

 

Χαμηλή περιεκτικότητα

Μέτρια περιεκτικότητα

Υψηλή περιεκτικότητα

Aλάτι(salt)

0-0.3g

0.3-1.5g

Περισσότερο από 1,5g

Νάτριο (Sodium)

0-0.1g

0.1-0.6g

Περισσότερο από 0.6g

 

 

 

 

 

Αρετή Ζαντή

Διαιτολόγος Διατροφολόγος 

Μέλος της επιστημονικής ομάδας Διατροφή

diatrofi.gr